Παραδείγματα δανεισμένα απο την τεχνολογία

Έχοντας περιπλανηθεί στον θαυμάσιο κόσμο της χαρτογράφησης του εγκεφάλου αξίζει να προσπαθήσουμε να δώσουμε μια απάντηση στο δεύτερο ερώτημα που θέσαμε νωρίτερα, δηλαδή στο πώς ακριβώς μπορούν οι ηλεκτροεγκεφαλογραφικές και μαγνητοεγκεφαλογραφικές καταγραφές να μας κατατοπίσουν για τη λειτουργικότητα του εγκεφάλου.

Αν ξαναφέρουμε στο μυαλό μας το παράδειγμα με τον υπολογιστή και το ραδιοφωνάκι και αν δεχτούμε προς στιγμή ότι είτε το ηλεκτρόδιο του ηλεκτροεγκεφαλογραφικού μας είτε η κεραία του μαγνητοεγκεφαλογραφικού μας συστήματος βλέπουν ένα μικρό μόνο μέρος του τεράστιου υπολογιστικού δικτύου που αποτελεί ο φλοιός τότε είναι φανερό ότι οι χάρτες της εγκεφαλικής δραστηριότητας που υπολογίζουμε μας επιτρέπουν κατ΄ αρχήν να ξεχωρίζουμε ποιες περιοχές του δικτύου είναι ενεργές και ποιες σιωπούν. Πράγματι  μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι στο κέντρο του υπάρχει μία περιοχή μειωμένης (μηδαμινής) δραστηριότητας. Στην αξονική τομογραφία του ίδιου ατόμου στην οποία φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο κροταφικός λοβός του εγκεφάλου του ο οποίος κανονικά θα έπρεπε να βρίσκεται κάτω από το σημείο της μειωμένης δραστηριότητας, έχει αφαιρεθεί! Όμως η πραγματική αξία της χαρτογράφησης της δραστηριότητας του εγκεφάλου δεν βρίσκεται στη δυνατότητα που μας παρέχουν να ξεχωρίσουμε τις ενέργειες από τις σιωπηρές περιοχές του φλοικού υπολογιστικού δικτύου. Η πραγματική αξία έγκειται στο γεγονός ότι όπως και οι προηγούμενες τεχνολογικές  επαναστάσεις του εγκεφάλου θα μας υποχρεώσει να αναθεωρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τη φλοιική δραστηριότητα. Να πάψουμε να τη θεωρούμε ως ένα σύνολο ηλεκτρικών δυναμικών που εξελίσσονται στο χρόνο αλλά ως ένα χωροχρονικό γίγνεσθαι (happening). Το ότι η άποψη αυτή ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα μπορούμε να το διαπιστώσουμε εάν προχωρήσουμε στον τρισδιάστατο μετασχηματισμό Fourier της ΜΕΓραφικής δραστηριότητας που ακολουθεί ένα αισθητικό ερέθισμα . Ότι και αν περιμένουμε όμως από την υιοθέτηση μιας τέτοιας θεώρησης είναι σίγουρο ότι θα υπολείπεται της πραγματικότητας. Λέγεται π.χ. ότι χρησιμοποιώντας διατάξεις από 64 ηλεκτρόδια μπορεί να «δει» κανείς τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος του κουνελιού προσπαθεί να δημιουργήσει συνειρμούς.

Καθώς η ταχύτητα των υπολογιστών που χρησιμοποιούμε αυξάνεται αποκτούμε την πολυτέλεια  να χρησιμοποιούμε ολοένα και περισσότερα σημεία ως βάση των παρεμβολών  και των προβλέψεων οι οποίες μας αποδίδουν τους χάρτες της δραστηριότητας του εγκεφάλου. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την ολοένα και μεγαλύτερη διακριτότητα των απεικονίσεων μας. Οι χάρτες Α έχουν μια διακριτότητα της τάξεως των 7-8 εκατοστών ενώ χρησιμοποιήθηκαν 24 σημεία καταγραφής ως βάση των υπολογισμών από τους οποίους προέκυψαν. Ο χάρτης Β αντίθετα έχει διακριτότητα της τάξεως των 3 εκατοστών ενώ χρησιμοποιήθηκαν 70 σημεία καταγραφής για τη συγκρότηση του. Όταν, με τη χρήση τεχνικών επεξεργασίας της εικόνας και την χρησιμοποίηση ολοένα και περισσοτέρων σημείων καταγραφής κατορθώσουμε να αυξήσουμε τη διακριτότητα της χαρτογράφησης μας ώστε να φθάσει στο επίπεδο των 4-6 mm ίσως να είμαστε σε θέση να παρατηρήσουμε και στον ανθρώπινο εγκέφαλο φαινόμενα ανάλογα με αυτά που παρατηρούνται στα κουνέλια. Το βέβαιο είναι ότι η μέρα είναι πολύ κοντά όταν κάποιος εγκεφαλογραφιστής θα γράφει για τις «πτήσεις» του πάνω από το χωροχρονικό happening της φλοιικής δραστηριότητας: «… ο πιλότος που ταξιδεύει κάπου, στο δικό του τμήμα γραμμής, δεν παρευρίσκεται σε ένα απλό θέαμα. Αυτά τα χρώματα του ουρανού και της γης, αυτά τα ίχνη του ανέμου πάνω στη θάλασσα, αυτά τα χρυσαφένια σύννεφα του σούρουπου, δεν τα θαυμάζει διόλου, αλλά τα συλλογίζεται και τα μελετάει», όπως έγραφε για τα ταξίδια του ο Antoine de Saint-Exupery κατά τα ηρωικά χρόνια  μιας άλλης τεχνολογίας: του αεροπλάνου.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *