Category Archives: Ποιότητα στην Υγεία

1. Στρατηγική

• Κάθε χώρα, θα πρέπει να διαθέτει ένα σύστημα υγείας μέσω του οποίου θα είναι δυνατή η ποιοτική παροχή υπηρεσιών υγείας με ταυτόχρονη μείωση του κόστους αυτής.

• Το Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ) , αποτελεί τον συνδυασμό πόρων, οργάνωσης, χρηματοδότησης και διοικητικής διαχείρισης  έτσι ώστε να υλοποιείται ο στόχος της ποιοτικής παροχής υπηρεσιών υγείας και την ταυτόχρονη μείωση του κόστους της.

• Επίσης, το Ε.Σ.Υ θα πρέπει να είναι σε τέτοια θέση και με τον κατάλληλο συνδυασμό, έτσι ώστε να είναι ανταγωνιστικό και να αξιοποιεί αφενός την πώληση υπηρεσιών υγείας μέσω της Διασυνοριακής Υγείας  και αφετέρου να συμμετέχει στην προώθηση του Θεραπευτικού Τουρισμού για την πώληση υπηρεσιών.

• Συνεπώς, το Ε.Σ.Υ στρατηγικά θα πρέπει:

1. Να αξιοποιήσει τους διαθέσιμους πόρους.
2. Να έχει την κατάλληλη οργάνωση για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών αφενός και αφετέρου την απόκτηση συμμετοχής στην Διασυνοριακή Υγεία και τον Θεραπευτικό Τουρισμό.
3. Να εφαρμόσει την κατάλληλη διοικητική και οικονομική διαχείριση, έτσι ώστε να μην εξαρτάται από κρατικά κονδύλια ή επιπρόσθετα κεφάλαια και συνεπώς να μην επιβαρύνει τους πολίτες της χώρας .
4. Δομή του Ε.Σ.Υ

Για τον σκοπό αυτό η εθνική  Επικράτεια χωρίζεται σε υγειονομικές περιφέρειες  Σε κάθε υγειονομική περιφέρεια προΐσταται το Συμβούλιο Διοίκησης της υγειονομικής περιφέρειας του οποίου προεδρεύει ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης.

Το Συμβούλιο Διοίκησης,  το διορίζει ο Υπουργός  Υγείας. Το Συμβούλιο, είναι υπεύθυνο για την προώθηση και την ανάπτυξη των υπηρεσιών υγείας στην υγειονομική περιφέρεια και αναφέρεται στον Υπουργό Υγείας.

Σε κάθε υγειονομική περιφέρεια, υπάρχει ένα Περιφερειακό Νοσοκομείο, Κέντρο Υγείας αστικού και αγροτικού τύπου και στις ορεινές περιοχές αγροτικά Ιατρεία.

Υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας,  μπορούν να προσφέρουν οι Δήμοι και οι Κοινότητες της χώρας  κάτω από την εποπτεία του Υπουργού Υγείας.

Επίσης, σε κάθε περιφερειακό Νοσοκομείο ιδρύονται Πανεπιστημιακές Κλινικές και Πανεπιστημιακά Εργαστήρια ή Ερευνητικές  Μονάδες για την εκπαίδευση των Ιατρικών, Νοσηλευτικών, Παραϊατρικών Επαγγελμάτων και εν γένει επαγγελματιών υγείας.

Στην δομή του Ε.Σ.Υ, υπάγονται και τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία και οι  μονάδες υγείας. Οι Ιδιωτικές Κλινικές,  Ιδιωτικά Εργαστήρια,  Ιατρεία και Διαγνωστικά Κέντρα του ιδιωτικού τομέα υπάγονται στο Ε.Σ.Υ της χωρας.

• Λειτουργίες του Ε.Σ.Υ
  • Δημιουργία Πόρων και Πολιτικές Υγείας
  • Παροχή Υπηρεσιών Οικονομικές
  • Χρηματοδότηση Κοινωνικές
  • Διαχείριση Τεχνικές
  • Ρυθμιστικός Ρόλος Τεχνικές

• Στόχοι του Ε.Σ.Υ
  • Ισότητα στην Υγεία
  • Ισότητα στην πρόσβαση
  • Ποιότητα
  • Απόδοση
  • Διαφάνεια
  • Αποτελεσματικότητα
  • Χαμηλό κόστος

Το Πρόβλημα: 

Σε όλο τον κόσμο η υγειονομική περίθαλψη αντιμετωπίζει δύο προβλήματα :

• Την αντιμετώπιση του κόστους παροχής υπηρεσιών υγείας
• Την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών

Η Προσέγγιση:

Εάν είμαστε σύμφωνοι σε μία παραδοχή:

Υπολογισμός των αποτελεσμάτων της παροχής υγειονομικών υπηρεσιών και του κόστους για κάθε ασθενή ή /και ομάδα ασθενών.

Τότε,

Έχουμε αρχίσει να σκεφτόμαστε για ένα σύστημα υγείας υψηλής αξίας

Το μοντέλο των αλλαγών

Το στρατηγικό πρόγραμμα για την μετάβαση σε ένα σύστημα υγείας

Υψηλής αξίας περιλαμβάνει έξι(6) άλληλα-εξαρτώμενα στοιχεία:

1. Οργάνωση με βάση την υγειονομική κατάσταση του ασθενούς και όχι με την ιατρική ειδικότητα
2. Υπολογισμός των αποτελεσμάτων και του κόστους για κάθε ασθενή ή ομάδα ασθενών με βάση την υγειονομική της κατάσταση.
3. Ανάπτυξη πακέτων τιμών για την ολοκλήρωση αντιμετώπισης ης υγειονομικής κατάστασης του ασθενούς ή ομάδας ασθενών
4. Παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας του ασθενούς ή ομάδας ασθενών
5. Επέκταση της παροχής των ολοκληρωμένων υγειονομικών υπηρεσιών γεωγραφικά
6. ΄Όλο το σύστημα υγείας να είναι βασισμένο και να λειτουργεί πάνω σε μία σύγχρονη πλατφόρμα Τεχνολογιών Πληροφορικής.

Όλα τα υγειονομικά συστήματα για να συνεχίσουν να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες προς τους πολίτες και ταυτόχρονα να τις παρέχουν με χαμηλό κόστος και ανταγωνιστικές τιμές, θα πρέπει, εκτός των άλλων, να αξιολογούνται συνεχώς, ανεξάρτητα του αν ανήκουν στον ιδιωτικό ή το δημόσιο τομέα.

Ιδιαίτερα με την ψήφιση και μετά από ένα χρονικό διάστημα την υποχρεωτική οδηγία της Ε.Ε. για την διασυνοριακή υγεία (cross border) γίνεται πιο επιτακτική η συνολική αναδιοργάνωση των υγειονομικών συστημάτων μέσω της αξιολόγησής τους.

Τι ορίζουμε ως αξιολόγηση

Αξιολόγηση είναι η εκτίμηση με συστηματικό τρόπο του βαθμού επίτευξης προσχεδιασμένων και προκαθορισμένων σκοπών και στόχων μέσα σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα.

Ποια είναι τα βασικά στοιχεία της αξιολόγησης

Τα βασικά στοιχεία που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη είναι:

1. Η αποδοτικότητα
2. Η αποτελεσματικότητα
3. Η Επιστημονική και Τεχνολογική ποιότητα
4. Η Επάρκεια
5. Η επίδοση
6. Η επίπτωση
7. Η οικονομική διάσταση

Ποιοι είναι οι τύποι της αξιολόγησης

Ο βασικοί τύποι είναι:

1. Ανάλυση κόστους – οφέλους
2. Ανάλυση κόστους – αποτελεσματικότητας
3. Ανάλυση κόστους – χρησιμότητας
4. Ανάλυση της ελαχιστοποίησης του κόστους
5. Ανάλυση κόστους – ασθένειας
6. Ανάλυση της ποιότητας της ζωής

Θα αναφέρω επιγραμματικά δύο λόγια για κάθε τύπο αξιολόγησης:

Α.  Ανάλυση κόστους αποτελεσματικότητας

Με αυτόν το τύπο της αξιολόγησης τα διαφορετικά είδη του κόστους μεταφράζονται σε οικονομικές μονάδες και ακολούθως συγκρίνονται και αποτιμώνται σε φυσικές μονάδες.

Παράδειγμα:

Το κόστος νοσηλείας στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) , ένας πολυτραυματίας μέσης ηλικίας για χρονική περίοδο πάνω από 20 ημέρες είναι πολύ μεγάλο, αλλά η αποτελεσματικότητα της νοσηλείας το αντισταθμίζει με τον αριθμό χρόνων ζωής που προσέφερε στον ασθενή.

Β.  Κόστος ωφέλειας

Στην ανάλυση αυτή τα κόστη μεταφράζονται σε οικονομικές μονάδες και είναι δυνατόν να συγκριθούν ανόμοια στοιχεία και καταστάσεις.

Παράδειγμα :

Το κόστος ανέγερσης ενός Νοσοκομείου, σε σύγκριση με το κόστος ανέγερσης μιας ιδιωτικής κλινικής ή ενός αντίστοιχου νοσοκομείου στο εξωτερικό.  Με τη μέθοδο αυτή δεν μπορούν να συγκριθούν μεγέθη βελτίωσης της ποιότητας υπηρεσιών υγείας αλλά με τη μέθοδο κόστους – αποτελεσματικότητας.

Γ.  Κόστους – χρησιμότητας

Στην ανάλυση αυτή χρησιμοποιούνται αρχικά οικονομικές μονάδες κόστους, οι οποίες συγκρίνονται και μεταφράζονται σε φυσικές μονάδες που περικλείουν ποιότητα και χρησιμότητα, ως αποτέλεσμα.

Παράδειγμα:

Το κόστος νοσηλείας σε ΜΕΘ (σε οικονομικές μονάδες) συγκρίνεται με την παρεχόμενη ποιότητα ζωής ( τα κερδισμένα ποιοτικά σταθμισμένα χρόνια ζωής).

Δ.  Ελαχιστοποίηση του κόστους

Χρησιμοποιείται κυρίως όπου προσχεδιασμένα αποτελέσματα είναι δυνατόν να επιτευχθούν με ισοδύναμη μεθοδολογία και το χαμηλότερο δυνατό κόστος.

Παράδειγμα:

Η ανάλυση – ελαχιστοποίηση του κόστους με ομοειδή φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση συγκεκριμένης πάθησης.

Ε.  Κόστος – Ασθένεια

Λαμβάνονται υπόψη τα κόστη που απαιτούνται / πραγματοποιούνται για την αντιμετώπιση συγκεκριμένης νόσου σε σχέση με τις οικονομικές επιπτώσεις αυτής.

Παράδειγμα:

Η αντιμετώπιση μορφών μιας ασθένειας και οι οικονομικές επιπτώσεις αυτής τόσο στο εξωτερικό περιβάλλον (κοινωνικές επιπτώσεις), όσο και στην καθ΄αυτήν παροχή υπηρεσιών υγείας.

Στ΄ Ανάλυση της ποιότητας της ζωής

Μετρά και αξιολογεί τις επιπτώσεις της παροχής υπηρεσιών υγείας στην ποιότητα ζωής του ασθενούς.

Μεταξύ των πλέον διεθνώς διαδεδομένων και αποδεκτών εργαλείων για την μέτρηση της ποιότητας ζωής ενός πληθυσμού ως σύνολο ή ως γενική ή ειδική κατηγορία ασθενών , είναι τα EQ – SE, SF-36, SF-12 εργαλεία (Sickness Impact Profile Nottingham Health Profile Euro Qol).

Μεθοδολογία Αξιολόγησης

Τα απαιτούμενα στοιχεία :

α.  Ο ορισμός του κυρίως μέρους της αξιολόγησης

β.  Οι προσχεδιασμένοι στόχοι

γ.  Η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί

δ.  Η συλλογή και ανάλυση στοιχείων

ε.  Τα αποτελέσματα

α.  Το κύριο μέρος της αξιολόγησης μπορεί να περιλαμβάνει μεμονωμένες υπηρεσίες  υγείας, ή ενός τμήματος του Νοσοκομείου (Κλινική, εργαστήριο, ΜΕΘ κ.λ.π), ή μία ομάδα Νοσοκομείων, ή μίας υγειονομικής περιφέρειας.

β. Οι προσχεδιασμένοι στόχοι διακρίνονται σε ,

1. Κύριους
2. Ειδικούς / υποστηρικτικούς
3. 1. Κύριοι :  Καθορίζονται τα αποτελέσματα που θα πρέπει να προκύψουν από την αξιολόγηση, χωρίς λεπτομέρειες.
4. 2. Ειδικοί : Χαρακτηρίζονται από λεπτομέρειες και λεπτομερείς περιγραφές και εξειδίκευση ανά κατηγορία και τομέα.

γ.   για τη συλλογή / ανάλυση στοιχείων και εξαγωγή αποτελεσμάτων, όλοι οι στόχοι θα πρέπει να είναι μετρήσιμα μεγέθη και να εκφράζονται σε αριθμητική μορφή και να παρακολουθούνται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Οι πηγές δεδομένων αποτελούν οι κάθε είδους βάσεις δεδομένων, μελέτες, στατιστικές, έρευνες, αξιολογήσεις, Ιατρικές μελέτες και δημοσιεύσεις.

Δείκτες Αξιολόγησης

Δείκτες απόδοσης Μονάδας

Οι δείκτες αξιολόγησης θεωρούνται τα κύρια εργαλεία για την αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας.  Τα χαρακτηριστικά της γνωρίσματα θα πρέπει να είναι:

• Εγκυρότητα
• Αξιοπιστία
• Ευαισθησία
• Εξειδίκευση

Με βάση την Π.Ο.Υ διακρίνονται σε 5 βασικές κατηγορίες:

α.  Δείκτες υγειονομικής πολιτικής

β.  Κοινωνικοοικονομικοί δείκτες

γ.  Επίπεδο υγείας πληθυσμού

δ.  Παροχή υπηρεσιών υγείας

ε.  Κάλυψη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας

Για τον υπολογισμό απόδοσης μεμονωμένων μονάδων υγείας οι δείκτες αποτελούν μέτρο συσχέτισης της υφιστάμενης (πραγματικής) και της μέγιστης δυνατής προσφοράς υπηρεσιών υγείας της υγειονομικής μονάδας.

Στην πραγματικότητα η μέτρηση της απόδοσης μιας μονάδας υγείας, καθορίζεται από μία σειρά διαδοχικών αλληλοεπιδράσεων διαφορετικών παραγόντων, που ξεκινούν από το προσωπικό, την Ιατρική Τεχνολογία, την ΙΤ τεχνολογία, την δομή, την οικονομική διαχείριση και φτάνει στο Management.

Οι κύριοι δείκτες είναι ,(ενδεικτικά) :

α. Μέση διάρκεια νοσηλείας

β. Μέσος χρόνος αδράνειας κλίνης

γ. Μέση κάλυψη κλινικής

δ. Ποσοστό μειώσεως Ενδονοσοκομειακών  Λοιμώξεων

ε. Ποσοστό μείωσης επαναεισαγωγών

στ. Ικανοποίηση των ασθενών

ζ. Αριθμός επεμβατικών πράξεων ανά επαγγελματία υγείας

Η διαδικασία της αξιολόγησης αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για την διαχείριση του Συστήματος Υγείας και την προαγωγή του ποιοτικά και παίζει καθοριστικό ρόλο στον σχεδιασμό μελλοντικών πολιτικών.

Ζούμε σε ένα περιβάλλον κοινωνικών ανισοτήτων (οικονομική, οικολογική , πολιτική , κοινωνική κ.λ.π.) και είναι δυνατόν να έχουμε ισότητα στην υγεία ; . Η Π.Ο.Υ (παγκόσμια οργάνωση υγείας) θέτει την ανισότητα στο σύνολο των διαφορών στην υγεία , πού είναι αθέμιτες και άδικες , που μπορούν να αποφευχθούν και δεν είναι καθόλου μα καθόλου ασήμαντες. Θέλω να κάνω μία διάκριση ανάμεσα στην ισότητα στην υγεία  και στην ισότητα στις υπηρεσίες υγείας(που σημαίνει υπηρεσίες ανάκτησης της υγείας). Η υγεία από τις υπηρεσίες της υγείας είναι δύο διαφορετικά πράγματα, η υγεία είναι η διατήρησή της και η προώθησή της , ενώ οι υπηρεσίες υγείας είναι η διαδικασίες διατήρησης ή ανάκτησης της υγείας. Όταν προσδιορίζουμε την υγεία στην πολιτεία ή το κράτος, αν θέλετε δεν ορίζουμε μόνο το Υπουργείο Υγείας αλλά και το Υπουργείο Γεωργίας (υγιεινή διατροφή), και το Υπουργείο Οικισμού( υγιεινό σπίτι) , και το Υπουργείο Eργασίας ( υγιεινή στην εργασία), και το Υπουργείο Δικαιοσύνης (υγεία των κρατουμένων) ,και το Υπουργείο Παιδείας (Σχολική υγεία, Αγωγή της υγείας) και το Υπουργείο Οικονομικών (οικονομικά της υγείας, οικονομικό επίπεδο διαβίωσης ) και φυσικά το Υπουργείο Υγείας (Πρόληψη της υγείας )κλπ. Συνεπώς η υγεία είναι θέμα του συνόλου της Πολιτείας και της Κρατικής Μηχανής και όχι μόνο ενός υπουργείου η μίας υπηρεσίας. Επίσης θα πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε διαφορετικά μερικά πράγματα, όπως:

• Οι υπηρεσίες που προσφέρονται για την ανάκτηση της υγείας δεν μπορούν να θεωρηθούν υπηρεσίες υγείας
• Οι υπηρεσίες υγείας είναι εκείνες οι οποίες εφαρμόζονται για να έχουμε πρόληψη, υγιεινό σπίτι, υγιεινό περιβάλλον κ.λ.π..

Υπάρχει τεράστια διαφορά ακόμα και στις έννοιες : Π.χ.

Ακούω την διαφήμιση για το ότι οι καπνιστές διατρέχουν 20 φορές  περισσότερο κίνδυνο να αρρωστήσουν, από τους μη καπνιστές. Θα έπρεπε να διατυπωθεί βάσει της θετικής πλευράς. Δηλαδή , οι μη καπνιστές έχουν 20 φορές περισσότερες πιθανότητες να μην αρρωστήσουν, σε σχέση με τους καπνιστές.

Η μεγαλύτερη ισότητα στην ασθένεια είναι  η υγεία .

Αυτό μου θυμίζει το 1998 στην Αθήνα στο συνέδριο με τίτλο  «Διάλογος για την υγεία στα Βαλκάνια»  αναφέρθηκε μια σύνεδρος από την Σερβία στο «it is not richest societies witch have the best Health  system , but those that have the smallest income difference between rich and poor». Πιστεύω ότι η μεγαλύτερη ισότητα ή προσπάθεια για ισότητα είναι η πρόληψη.  Η μεγαλύτερη ισότητα στην ασθένεια είναι η υγεία.

Από τι εξαρτάται, λοιπόν, η υγεία ;. Από μερικές απλές προϋποθέσεις, όπως τις καθόρισε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας:

1. Απελευθέρωση από τον φόβο του πολέμου
2. Ίσες ευκαιρίες για όλους
3. Ικανοποίηση των βασικών αναγκών για:

α. τροφή

β. βασική εκπαίδευση

γ. νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής

δ. Αξιοπρεπής  κατοικία

ε.  Ασφαλής εργασία και ένας χρήσιμος ρόλος στην κοινωνία

στ. πολιτική βούληση και λαϊκή υποστήριξη

Εν συντομία :

1. Απελευθέρωση από τον φόβο του πολέμου

Πιστεύω ότι η Ειρήνη και η εδραίωση της είναι η πρώτη και καλύτερη προϋπόθεση για υγεία και για υγιεινές πόλεις.

1. ΄Ισες ευκαιρίες για όλους

Όλοι οι πολίτες κάθε χώρας έχουν ίσα δικαιώματα στην υγεία, που διασφαλίζονται μόνο με την παροχή ίσων ευκαιριών σε όλους ανεξαιρέτως  τους πολίτες για να αναπτύξουν την υγεία τους και για να την διατηρήσουν.

1. Ικανοποίηση βασικών αναγκών

Η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελεί καθοριστικό παράγοντα, ώστε οι πολίτες να έχουν την ευκαιρία να ικανοποιούν τις βασικές τους ανάγκες , δηλαδή, αξιοπρεπή διατροφή, βασική εκπαίδευση, ασφαλές πόσιμο νερό, υγιεινή κατοικία, μία χρήσιμη απασχόληση με ένα αξιοπρεπές εισόδημα.

α. Διατροφή και υγεία 

Έννοιες ταυτόσημες  ότι τρώμε ,  αυτό  είμαστε.  Θα πρέπει να εξασφαλιστεί για όλους τους πολίτες το να έχουν πρόσβαση σε όλα τα βασικά είδη υγιεινής διατροφής , σε τιμές που θα βρίσκονται μέσα στις δυνατότητές τους.

β. Η εκπαίδευση 

Αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την δημιουργία γνώσης , ενημέρωσης, πληροφόρησης και εκπαίδευσης των πολιτών για την διατήρηση της υγείας τους.

γ. Νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής

Το υγιεινό νερό , θα μου πείτε, ότι το θεωρείτε αυτονόητο και δεν χρειάζεται να το συζητήσουμε. Δεν είναι, όμως,  έτσι τα πράγματα .  100 εκατομμύρια πολίτες στην περιοχή ευθύνης του Ευρωπαϊκού Γραφείου της Π.Ο.Υ, δεν είχαν το 1981 σωστή εγκατάσταση πόσιμου νερού και 250 εκατομμύρια πολιτών δεν είχαν υγιεινή εγκατάσταση νερού.

δ. Η αξιοπρεπής κατοικία

Η υγιεινή κατοικία αποτέλεσε και αποτελεί σοβαρό πρόβλημα υγείας και πρέπει να το κατανοήσουμε όλοι.  Δεν υπάρχουν υγιεινές κατοικίες μέσα σε ανθυγιεινές πόλεις .

ε. Ασφαλής εργασία /ανεργία/ εισόδημα

Η παράμετρος αυτή έχει πολλές όψεις.  Οι ανθυγιεινοί όροι εργασίας αυξάνουν τον κίνδυνο επαγγελματικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.  Ο άνεργός, πάλι, νιώθει άχρηστος, δεν έχει τα απαραίτητα, ή και αν έχει κάποια από αυτά, κάποιος άλλος εργάζεται και του τα παρέχει (ο πατέρας, ο αδελφός, η αδελφή, η μάνα κ.λ.π.).  Παραμένει ανίσχυρος στην υγεία, στην υγιεινή ζωή και στο δικαίωμα της ζωής.

Οι κοινωνικό-οικονομικές συνθήκες που ζουν οι άνθρωποι, επηρεάζουν την υγεία τους σε όλη την διάρκεια της ζωής τους. Μία πολιτική υγείας πρέπει να παρεμβαίνει σε όλους τους καθοριστικούς παράγοντες που ρυθμίζουν ή επηρεάζουν την υγεία. Οι πολιτικές ισότητες θα έπρεπε να ασχολούνταν με την βελτίωση των συνθηκών της ζωής και εργασίας, γιατί μία ισχυρή πολιτική βούληση μαζί με λαϊκή υποστήριξη θα εξασφάλιζε σε όλους τους πολίτες τις προϋποθέσεις για υγεία. Κάποιοι που θα διαβάζουν τα γραφόμενά μου, θα μου πουν ότι κάνω πολιτική και θα συμφωνήσω μαζί τους.  Ναι κάνω πολιτική, διότι η υγεία ή είναι πολιτική υπόθεση ή δεν είναι τίποτα. Η σπατάλη δις εκατομμυρίων στην πολιτική της ασθένειας, τι είναι ;  δεν είναι πολιτική ; Π.χ.

Η σπατάλη δις εκατομμυρίων για την θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα σε σχέση με την επένδυση των ιδίων πόρων στην μη έναρξη του καπνίσματος , δεν θα έφερνε σαν αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωπο-ετών ποιοτικής ζωής ; Πολιτική είναι και τα δύο, αλλά η κατασπατάληση δις εκατομμυρίων στην έρευνα και θεραπεία του καρκίνου εκτός από πολιτική είναι και ανήθικη, διότι δεν επενδύουν τους ίδιους πόρους των δις ή τρις εκατομμυρίων στην πρόληψη. Πώς συμπεριφέρεται η κοινωνία μας όμως ; Σας αναφέρω μερικά παραδείγματα:

Πολλές ασθένειες, όπως η φυματίωση, άρχισαν στην Ευρώπη να μειώνονται πριν ανακαλυφθούν τα αίτια που τις προκαλούσαν και πριν ακόμη βρεθεί το εμβόλιο.  Τι ήταν εκείνο που δημιούργησε αυτήν την μείωση ; Η βελτίωση των κοινωνικό-οικονομικών συνθηκών διαβίωσης. Πριν από πολλά χρόνια δεν υπήρχαν ή υπήρχε μικρός αριθμός επαγγελματικών ασθενειών.  Σήμερα έχουν αυξηθεί και έχουμε και ειδικότητα της Ιατρικής, την Ιατρική της εργασίας.  Γιατί ;  Γιατί οι συνθήκες εργασίας αντί να βελτιώνονται χειροτερεύουν. Η ισότητα στην υγεία προϋποθέτει ισοκατανομή χρόνου εργασίας, εισοδήματος, εξουσίας κ.λ.π.  Το σύστημα προωθεί  «μοντέλα επιτυχίας», μέσα από συγκεκριμένες διαδικασίες. Π.χ.

έβλεπα, προ ημερών, στην τηλεόραση διαφήμιση που μου έλεγε ότι για να βρω ένα “νέο σημείο ισορροπίας”, θα πρέπει να τρέξω να αγοράσω την καινούργια μάρκα αυτοκινήτου, την νέα κολεξιόν ρούχων, την νέα μάρκα τσιγάρων κ.τ.λ.  Και ότι αν δεν προλάβω εγώ, τότε θα πάει ο διπλανός μου και θα «πετύχει»  ενώ εγώ θα είμαι «αποτυχημένος» που δεν θα τα έχω αποκτήσει.   Το σύστημα υπονομεύει τις τυχόν υπάρχουσες ισορροπίες και μετά τρέχει να τις καλύψει, αποκομίζοντας κέρδη από την ανισορροπία και την διαδικασία για την κάλυψή της. Στην μνήμη μου έρχεται η διατύπωση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των αποθεμάτων των ΗΠΑ (Fed bank) ,

«Η ανισότητα αποτελεί παράγοντα προόδου.  Είναι Εθνικό Κεφάλαιο».

Συνεπώς η ανισότητα στο σύστημα Υγείας είναι παράγοντας κέρδους και ανάγεται  (η ανισότητα ) σε ανώτατη αρχή.

Αν κάποιοι ήθελαν να προωθήσουν την ισότητα στην υγεία, τότε , απλά, θα έπρεπε να εξαλείψουν τις κοινωνικές ανισότητες.   έτσι θα μπορούν να ονομαστούν οπαδοί της ισότητας, στην υγεία , όλοι εκείνοι που θα κατανοήσουν, επιτέλους, ότι για μια καλή συνύπαρξη , είναι καλύτερα να ακολουθήσουμε αυτά που μας ενώνουν, παρά αυτά που μας χωρίζουν.

Η υπάρχουσα οικονομική κατάσταση στην υγεία χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη υπερβολικών ελλειμμάτων ή από ανάγκες που δεν ικανοποιούνται με αποτέλεσμα την αύξηση της αξίας του χρήματος και του κόστους

Ταυτόχρονα ο τομέας της υγείας δέχεται πιέσεις από προμηθευτές για να προωθήσουν τα προϊόντα τους , από του πολίτες που επιθυμούν να έχουν ποιοτικές υπηρεσίες  υγειονομικής φροντίδας, από τους επαγγελματίες υγείας που προσπαθούν να βελτιώσουν ποιοτικά την εργασία τους  .

Η πολιτεία δέχεται πιέσεις και τις περισσότερες φορές δεν γνωρίζει

1. Εάν η ποιότητα των υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας που προσφέρονται στον πολίτη είναι σε τέτοιο επίπεδο ποιότητας που αποτελούν τις καλύτερες υπηρεσίες  που θα μπορούσαν να προσφερθούν στο ίδιο κόστος
2. Εάν η ποιότητα των υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας  που προσφέρονται στον πολίτη είναι σε τέτοιο επίπεδο ποιότητας που ο πολίτης θα ήταν ικανοποιημένος
3. Εάν ο τρόπος εισαγωγής και χρήσης των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής της υγείας (βασικά εργαλεία έλεγχου της ποιότητας και του κόστους των υγειονομικών οργανισμών ) έχει γίνει με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να συμβάλλει στην συνεχή ποιοτικής αναβάθμισης και έλεγχου του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας

Ο πολίτης δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας  αφενός και αφετέρου το κόστος τους ,και νιώθει να μένει καθημερινά μόνος  στην αντιμετώπισης των προβλημάτων υγείας του.

Έχουν γίνει διαφορές μελέτες που έχουν δείξει την συνάφεια  της ποιότητας με το κόστος υγειονομικών υπηρεσιών  ενδεικτικά αναφέρω

1. Στην Αμερική  η μελέτη έδειξε ότι το 25% των χειρουργικών επεμβάσεων θα έπρεπε να μην εχούν πραγματοποιηθεί  εάν ήταν επαρκώς αιτιολογημένες ως προς το αποτέλεσμα
2. Η Φαρμακευτική αγωγή για διάφορα νοσήματα που πραγματοποιήθηκε, έδειξε ότι είναι πολύ διαφορετική η φαρμακευτική αγωγή που χορηγείτε για το ίδιο νόσημα σε διαφορετικά νοσοκομεία και από διαφορετικούς γιατρούς , με αποτέλεσμα διαφορετική ποιότητα υπηρεσιών και πιθανόν χαμηλή και μεγάλο κόστος

Η εφαρμογή της ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας αρχίζει να εφαρμόζεται μετά το 1980 με στόχο την απόλυτη και διαρκή εφαρμογή της ποιότητας  σε όλα τα επίπεδα της παρεχόμενης φροντίδας υγείας

Το αναμενόμενο  αποτέλεσμα ήταν και παραμένει και σήμερα στην ικανοποίηση του πολίτη που αποτελεί για την ποιότητα στην υγεία ο κυρίαρχος στόχος

Βασικός άξονας της εφαρμογής της είναι η συνεχής και συστηματική αξιολόγηση των υγειονομικών οργανισμών (Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα) βάσει προτύπων διεθνούς αποδοχής  και κριτηρίων αξιολόγησης.

Τα αποτελέσματα   μετά την εφαρμογή τους θα ήτανε

1.Ο καθορισμός της προσφοράς της αγοράς της υγείας (Δημόσιος και Ιδιωτικός) δηλαδή το τι υπηρεσίες υγείας μπορεί να προσφέρει προς τους πολίτες

2. Καθορισμός της ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρονται στον πολίτη
3. Διαχωρισμός των εννοιών προμηθευτής υπηρεσιών υγείας και πελάτη υπηρεσιών υγείας

Π.χ

Νοσοκομείο, Ιδιωτική Κλινική , Χημείο ,Διαγνωστικό κέντρο ——> Προμηθευτές υπηρεσιών υγείας

Ασθενής/Πολίτης —–> Πελάτης υπηρεσιών υγείας

Ασφαλιστικός Οργανισμός —–>  Πελάτης υπηρεσιών υγείας

Δίκτυα υγειονομικών οργανισμών —> προμηθευτές υπηρεσιών υγείας

Έτσι ο πολίτης θα απαιτεί την βελτίωση των υπηρεσιών υγείας και ταυτόχρονα θα γνωρίζει ποιος είναι υπεύθυνος για το αποτέλεσμα

Ο έλεγχος  της ποιότητας υπηρεσιών υγείας γίνεται μέσα από δύο προσεγγίσεις

1. Ανάπτυξη της διαδικασίας της αποδοτικότητας της ποιότητας στηριζόμενοι σε προκαθορισμένα πρότυπα ποιότητας και το ονομάζουμε Quality control
2. Ανάπτυξη της διαδικασίας της αποδοτικότητας της ποιότητας χωρίς την χρήση προτύπων και είναι περισσότερο ανώδυνη για τις υπηρεσίες υγείας

Ποίο είναι το επιστημονικό υπόβαθρο του Quality Control

1. Εμπιστοσύνη στους εργαζόμενους του υγειονομικού οργανισμού από την διοίκηση του οργανισμού που αυτό σημαίνει και άμεση αναγνώριση και ελαχιστοποίηση της πιθανότητας των συγκρούσεων
2. Πίστη του εργαζόμενου στον οργανισμό υγείας που σημαίνει συνεχής προσπάθεια από την μεριά του για την επίτευξη των στόχων του οργανισμού υγείας λόγω ταύτισης στόχων και αναγκών
3. Επένδυση στην συνεχή εκπαίδευση των εργαζόμενων του οργανισμού υγείας και η πεποίθηση της διοίκησης  του οργανισμού ότι οι εργαζόμενοι  αποτελούν  το διανοητικό κεφάλαιο του υγειονομικού οργανισμού το οποίο καθημερινά παράγει γνώση , όπου η γνώση θα έχει σαν αποτέλεσμα την βελτίωση της εργασίας και των παρεχόμενων υπηρεσιών και την αύξηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος του οργανισμού υγείας
4. Αναγνώριση των επιτευγμάτων του εργαζόμενου σημαίνει βαθύ αίσθημα ικανοποίησης και συνεπώς ισχυρή υποκίνηση για εργασία
5. Αποκέντρωση της διαδικασίας λήψης απόφασης ή αποφάσεων που σημαίνει συμμέτοχη του εργαζόμενου στην λήψη των αποφάσεων με αποτέλεσμα την θετική υποκίνηση
6. Θεώρηση της εργασίας ως αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ διευθυντικών στελεχών και εργαζομένων που σημαίνει υποκίνηση για ομαδική εργασία

Η εφαρμογή της ποιότητας της υγείας εν συντομία ( θα αναφερθούμε αναλυτικά σε επόμενα άρθρα μας) περνάει  μέσα από τις πιο κάτω φάσεις

1. Σχεδιασμός
2. Εκπαίδευση
3. Δημιουργία
4. Λειτουργία
5. Έλεγχος

Ο τομέας της υγείας σήμερα αντιμετωπίζει και θα αντιμετωπίζει ισχυρές πιέσεις που προέρχονται από το κόστος , μέχρις  ότου η αδυναμία της επιβίωσης καταστεί μη αναστρέψιμη.

Η ποιότητα στην υγεία κατόρθωσε να δώσει διέξοδο συνδυάζοντας την ποιότητα υγειονομικών υπηρεσιών με την μείωση του κόστους τους.

Αυτό που χρειάζεται ο τομέας της υγείας είναι να αφήσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην υγεία  να αφήσουν στην άκρη τις προσωπικές στρατηγικές και τα προσωπικά αποτελέσματα  και την ατομική προβολή και να υιοθετήσουμε την ομαδική εργασία η οποία να εκφράζει τον τρόπο διοίκησης και λειτουργίας του τομέα της υγείας

Η εφαρμογή της ποιότητας απαιτεί γνώση και τεχνογνωσία

Γνώση στον ρόλο και την αποστολή της υγείας και τεχνογνωσία πάνω σε διοίκηση , στατιστική και πληροφορική της υγείας αφενός και αφετέρου επικοινωνία , σωστή υποκίνηση και διαχείριση των αλλαγών στους οργανισμούς υγείας